Als ik een vogel was…

 

,, Mama, als ik een vogel was dan hield de wind me vast”. Teun was drie jaar en zat naast me in de auto toen hij deze poëtische zin uitsprak. Deze week dacht ik weer aan die opmerking. Wat een mooie gedachte van een driejarig knulletje. Ja, als je een vogel bent dan houdt de wind je vast.  En als je een vliegtuig bent dan kun je dus zomaar uit de lucht worden geschoten. 

Ik voelde me deze week weer net zoals na 11 september 2001. Teun was toen nog geen twee weken oud. Ik zat mijn zoon net te voeden toen Meneer Enzofoort de kamer binnenkwam en vertelde dat er een vliegtuig in het World Trade Center in New York was gevlogen. Ongeloof, boosheid en verdriet. In wat voor soort wereld hadden we onze zoon gezet? 

Langzaam verdween het onbestemde gevoel en gingen we weer over tot de orde van de dag. Daar was ik gewoon weer mee bezig, met die orde van de dag. Tot ik op donderdagmiddag het nieuws zag. Weer het ongeloof, de boosheid en het verdriet.Het aantal Nederlandse slachtoffers liep op en de steen in mijn maag werd steeds zwaarder. Vrijdagochtend ging de telefoon. Het was mijn moeder. Waar ik bang voor was, was waar; ook wij kennen slachtoffers. De broer van mijn zwager Robbert zat in het vliegtuig, samen met zijn vrouw en zoon. Ik kende hen niet heel goed maar had ze wel eens ontmoet op een verjaardagsfeest van mijn neefje. Hoe moest het voor mijn zus Loes en haar man zijn om dit nieuws te horen. Daarna kwamen de reportages, de getuigenissen, de verhalen. Ik werd er misselijk van en heb wat afgehuild deze week. Deze keer kreeg Teun alles mee, ook Pien werd met de vreselijke feiten geconfronteerd. In wat voor wereld moeten ze opgroeien? Zullen zij deze gebeurtenis ooit nog vergeten?

Mijn zus, haar man en zoon zijn verdrietig. Deze vreselijke week is nog maar het begin van een lange nachtmerrie. Straks komt er een uitvaart of herdenkingsbijeenkomst en in de toekomst moeten mijn zus en haar man samen met de andere families aan de slag om het huis van het verongelukte gezin uit te ruimen. Dat is toch niet voor te stellen? Ik word naar als ik er aan denk. Wat een klotewereld. Als je een vogel bent, dan houdt de wind je vast. Als je een mens bent, houd elkaar dan vast… heel stevig.

 

Levensgevaarlijk

,,Nee!!!” ik zwaai met mijn handen en trappel met mijn benen. Om mij heen lopen allemaal eikenprocessierupsen. Ze zitten overal; in mijn haren, op mijn benen. Met hun grote kaken bijten ze me en hun poten voelen als vlijmscherpe messen. Ik gil, ga staan en probeer de beesten van me af te slaan. Langzaam realiseer ik me dat ik gewoon in mijn slaapkamer ben. Naast mijn bed staat mijn wekker; het is 3.56 uur.

Dat krijg je, wanneer je overal in Amersfoort die rood-witte linten ziet. Zag ik er ruim een week geleden nog maar een paar om een enkele boom zitten, de afgelopen dagen lijkt het wel of alle bomen op de Ringweg Koppel afgezet zijn met die linten. Dat betekent zeker dat de eikenprocessierupsen bezig zijn met een invasie? Wat is het nut, behalve paniek veroorzaken?

Het doet me denken aan mijn reis door Australië. Daar werden we dikwijls gewaarschuwd voor de giftige ‘redbackspider’. In veel dorpen en natuurgebieden stonden borden met daarop een tekening van deze gevaarlijke spinnen. Hoewel ik al maanden door het land had gereisd, had ik nog nooit zo’n roodrugspin gezien. Tot we in Kalgoorlie kwamen, een mijnstadje tussen Perth en Adelaide. Mijn vriendin Mirjam zat op haar hurken bij wat struiken en riep me; ,,Nienke, jij hebt toch nog nooit redbacks gezien?”. Ik rende op haar af, blij dat ik eindelijk eens oog in oog zou staan met zo’n levensgevaarlijke spin. ,,Hier…” ze wees naar de onderste tak van de struik. Ik zag niets. ,,Je maakt een grapje?”, vroeg ik nog. Nee dus, ze wees nogmaals. In de struiken zaten spinnen ter grote van een centimeter. De rode vlek was nauwelijks te zien. ,,Wat…zijn ze zo klein?” Op de borden werden ze altijd groot afgebeeld en daarom dacht ik dat de spinnen een redelijk formaat hadden. Het bleken echter ieniemienie-spinnetjes.

Ik moest hieraan denken toen ik de waarschuwing zag rondom de bomen; eikenprocessierups. Wat moeten we met zo’n waarschuwing? Zorgen dat je niet in de buurt komt? Ik tartte het lot en ben naar zo’n boom toegelopen. Ik zag nergens ook maar één rups, laat staan een hele processie. Wat blijkt: ze komen vooral ‘s nachts. Niet alleen in de Amersfoortse bomen, maar ook in mijn onrustige dromen.
Terwijl ik weer in mijn bed ga liggen en mijn hartslag wat rustiger wordt vraag ik me af wat voor vlinders uit die levensgevaarlijke rupsen komen. Vast vlinders met hele gemene scherpe tandjes.

Amateur

 

 ,,Auw…”, ik wrijf met mijn hand over mijn linkerbil en kijk naar beneden. Daar zit de boosdoener; een flinke distel. Ik probeer te gaan verzitten en wanneer ik geen stekels meer door mijn spijkerbroek voel kijk ik door de zoeker van mijn camera. Het waait hard, windkracht vier, en dat is niet handig tijdens deze workshop “Macrofotografie”. Mijn statief glijdt een beetje weg en ik heb moeite om het onderwerp scherp te krijgen. Ik druk op de knop en kijk meteen even op het schermpje of de foto is gelukt. Waardeloos…. de paarse bloem waarvan ik de naam alweer vergeten ben is niet scherp.

Theo, de professionele fotograaf die deze workshop geeft ziet me stuntelen en komt naar me toe. In alle rust vertelt hij hoe het zit met de sluitertijd, het diafragma en de betekenis van ISO. Ik slok alle informatie op en probeer het zo goed mogelijk te onthouden. Eigenlijk best wel genant. Ik heb de camera al twee jaar, maar ik heb nog nooit de moeite genomen om me daadwerkelijk te verdiepen in het toestel. Natuurlijk kreeg ik bij de aankoop van de camera een boekje met de gebruiksaanwijzing en tips, maar het daadwerkelijk doorlezen had ik steeds maar weer uitgesteld. Of ik nu in het buitenland was of in Amersfoort, ik gebruikte alleen de automatische instelling. De foto’s die ik daarmee maakte waren wel aardig, maar daadwerkelijk begrijpen waarom ze wel of niet scherp waren deed ik niet. Meneer Enzofoort had daar -slim als hij is- een oplossing voor; hij gaf me dit bijzondere verjaardagscadeau.

We waren beiden even vergeten dat ik geen macrolens had, maar dat bleek uiteindelijk geen probleem; van een kennis leende ik een soort combinatie-lens en daarmee probeerde ik -na de mislukte paarse bloem- een lief klein roze bloemetje te fotograferen. Het begon te kriebelen op mijn benen en later ook in mijn nek. Ik zat zo ingespannen te turen door de lens dat ik niet doorhad dat ik midden in een mierennest zat. Ik wist niet hoe snel ik op moest staan en nadat ik een rondje had gerend en mijn kleding min of meer uit had geschud was de rust weer wat wedergekeerd en zocht ik een nieuw plekje om alsnog mijn wereldplaat te schieten. Toen ik ruim vierhonderd foto’s later moe maar voldaan thuis kwam bleek de schade mee te vallen. Er waren een paar bloemen scherp! En dan qua foto, niet qua stekels…

 

Zes stille weken

Nog een weekje en ook dochter Pien heeft vakantie. Ze is nu bezig met de laatste loodjes op school; een dagje zwemmen, de klas opruimen en de musical van groep acht bekijken. Het is twintig over acht en we lopen over de Schimmelpenninckkade richting het schoolgebouw. Ineens wordt mijn oog getrokken naar het raam waar jarenlang de ‘zwaaioma’ zat. Het was een mooie, statige oudere vrouw met grijze opgestoken haren. Als de kinderen langs liepen zwaaiden zij naar de oma en de oma zwaaide enthousiast weer terug. Soms ging de oma zelfs staan zodat ze elkaar nog wat beter konden zien. Op een dag zat de zwaaioma niet meer achter het raam. Via haar buurvrouw hoorden we dat ze in het ziekenhuis lag, kort daarna is ze overleden.

Hoe zou het voor de zwaaioma zijn geweest; dagelijks een stoet kinderen langs haar huis? De ene keer in zomerjurkjes en korte broeken, een seizoen later met regenjassen en laarzen aan en nog een paar maanden later dik ingepakt met wanten aan en mutsen op. De seizoenen rolden voorbij, de jaren ook. Ze zag kinderen groot worden zonder dat ze hun namen wist. De zwaaioma daarentegen leek niet ouder te worden. Zouden de kinderen het contact zijn geweest met de wereld buiten? Zouden de schoolkinderen er voor gezorgd hebben dat ze toch altijd op tijd haar bed uit kwam om hen maar niet te missen? Werd de oma net zo blij van hun gezwaai als ik en mijn kinderen van haar vrolijke hand omhoog?

Eigenlijk kan ik me niet voorstellen dat deze oma de enige zwaaioma van Amersfoort was. Er zijn vast meer oma’s en opa’s die ‘s ochtends klaar zitten om de kinderen te begroeten. De meeste kinderen moeten nog een weekje naar school, net als Pien en haar klasgenootjes. Daarna duurt het weer zes weken voordat het hele ritueel weer begint. Laten we de komende week eens letterlijk en figuurlijk stilstaan bij de zwaaioma’s en zwaaiopa’s van Amersfoort en omstreken. Neem eens de tijd om wat uitgebreider dan normaal naar hen te zwaaien. Koop een kaartje, schrijf er een leuke tekst op, laat uw kinderen er hun naam op zetten en stop hem in de bus. Dan kunt u de de zwaaioma’s en zwaaiopa’s een fijne vakantie wensen en weten zij meteen hoe uw kinderen heten. Als u zelf een zwaaioma of zwaaiopa bent; weet dat het zwaaien enorm wordt gewaardeerd. Hopelijk zit u begin september weer klaar voor een nieuw zwaai-jaar!

Even lachen…

,,Lachen mag hoor!”, zegt het meisje van de fotozaak. ,,Als je je mond maar dichthoudt. En je moet je bril afzetten.” Ik kijk haar verwonderd aan want een paar jaar geleden mocht ik niet lachen tijdens het maken van de foto voor mijn paspoort. Het resultaat was een soort politiefoto, zo’n foto die je ziet bij politieseries wanneer dieven in de cel belanden. Ik leek wel een crimineel, maar dan zonder nummer onder de foto.
Opgelucht ga ik zitten en ik probeer zo ontspannen mogelijk te lachen. Met mijn mond dicht wacht ik op de flits. Ik bekijk het resultaat en ben er blij mee. Eindelijk een foto waar ik mee voor de dag kan komen bij de marechaussee op Schiphol. Niet dat ik plannen heb in die richting, maar toch…
Even later sta ik voor de balie van het Amersfoortse stadhuis. Ik krijg alsnog het gevoel of ik een misdadiger ben. De man achter de balie kijkt me indringend aan en zegt dat hij vingerafdrukken nodig heeft. Misschien heb ik teveel naar politieseries gekeken want ik verwacht een stempelkussen met inkt. Maar nee hoor; het kan gewoon digitaal.
,,Eerst je linkerhand”, zegt de man. Ik steek mijn hand uit, leg eerst mijn wijsvinger op het apparaatje en daarna mijn middelvinger. Dat laatste voelt toch een beetje raar. Ik vraag de balie-medewerker waarom er gekozen is voor deze twee vingers. ,,Dat is een goede vraag”, antwoordt de man. Hij kijkt een beetje ongemakkelijk. Een denkrimpel verschijnt op zijn hoofd, maar kort daarna zegt hij: ,,Deze vingers worden denk ik het vaakst gebruikt. De duim ook wel, maar die is vaker onderhevig aan slijtage”. Ik voel even aan mijn duim, waar toevallig net een sneetje in zit.
Naast mijn paspoort moet ik ook mijn rijbewijs laten verlengen. In plaats van een smoezelig papiertje dat nooit helemaal in mijn portemonnee paste, krijg ik binnenkort een exemplaar ter grootte van een visitekaartje. Of dat nou echt zo’n handig formaat is moet nog blijken; ik ben bang dat ik hem snel kwijtraak.Ik kan me overigens niet herinneren dat ik mijn rijbewijs ooit aan de politie heb hoeven laten zien; nog nooit ben ik aangehouden en vroegen ze me er om.
Na het afgeven van mijn foto’s en het ondertekenen van verschillende papieren kan ik weer naar huis. Hoewel; ik moet eerst nog even 105,44 euro pinnen. Het lachen vergaat me. Best veel geld voor documenten die ik bijna nooit hoef te laten zien.