Een zware tol

Ik druk mijn neus bijna door het glas. ,,Wat een gaaf huisje!”. In het huis aan de Bloemendalsestraat is flink geklust; de muren zijn gestuukt en de vloer is vlak gemaakt. Ik zie de deuren van een bedstee en een prachtige schouw met oude tegeltjes. Hoe vaak ben ik hier niet met de fiets langs gereden zonder dat het pand mij opviel? Nu de vitrages voor de ramen weg zijn en je naar binnen kunt gluren, kan ik het niet laten af te stappen en te kijken.

De buitenmuren zijn wit geverfd en de oude deur en het andere houtwerk staan in de grondverf. Het huis is te huur, zo zie ik op een papier staan dat door de makelaar op de ramen is geplakt. Ik kijk nogmaals naar binnen. Het is een soort mini-huis. Op de begane grond zijn twee kamertjes; eentje links en eentje rechts van de voordeur. De kamer met de bedstee-deuren is niet echt royaal, maar groter dan de oppervlakte van mijn eerste studentenkamer. Ik doe een stap naar achter en kijk naar boven; daar waar het kleine half-ronde raampje zit is vast nog een slaapkamer. Op de foto’s zie ik dat dat inderdaad zo is; de slaapkamer zit meteen onder de kapconstructie. ,,Weinig kastruimte’’, is mijn eerste gedachte.

Het huis heeft een totale oppervlakte van 75 vierkante meter. Het is een huis met geschiedenis. Wat ik nu pas weet is dat het huis vroeger werd gebruikt als tolhuisje. Iedereen die de stad in of uit ging moest er belasting betalen. Het is niet helemaal duidelijk wie de architect van het huis is, maar het plantsoen er om heen is in ieder geval ontworpen door Zocher. Een groot deel van dat plantsoen wordt mee verhuurd; 150 vierkante meter tuin is niet gek! Ik probeer me voor te stellen hoe hier rond 1840 gewoond werd en hoe er binnenkort in gewoond gaat worden. Het huis is klein, maar de tuin is groot en je zit lekker dicht bij de stad. Alleen die huurprijs; 1395 euro per maand! Een flinke prijs als je dat in je eentje moet ophoesten. Misschien is het toch meer een huis voor een stel. Moet je wel veel van elkaar houden!

Parijs

 ,,Ik baal er wel van dat Parijs niet door gaat”, Teun loopt langs me richting de trap. Nukkig loopt hij naar boven. ,,Maar het wordt toch uitgesteld naar februari”, roep ik naar boven. ,,Ja, maar daarom baal ik nog wel”, en weg is hij. Komende week zouden leerlingen van het Vathorst College een paar dagen naar Parijs gaan, maar door de aanslag van vorige week is het schoolreisje uitgesteld en om eerlijk te zijn; daar ben ik niet rouwig om.

De teleurstelling van mijn zoon snap ik wel. Het doet me denken aan mijn eigen middelbare-schooltijd. Ik was 17 en we zouden met de klas naar Praag. Die reis werd afgelast in verband met de kernramp van Tsjernobyl. Er was nog geen internet of twitter en het nieuws kwam langzaam op gang. Ik zie nog het plaatje voor me bij het journaal met een tekening van de radio-actieve wolk die onze kant op kwam. De spinazie die mijn moeder net had gekocht moest worden weggegooid in verband met de straling. Als puber vond ik het enorm bedreigend en het maakte me onrustig.

Datzelfde onrustige gevoel had ik de dagen na 11 september 2001. Teun was twee weken oud en we deden samen een middagdutje toen meneer Enzofoort de slaapkamer in kwam om te vertellen dat er een vliegtuig het WTC ingevlogen was. Ik was meteen klaarwakker. De rest van de dag heb ik voor de televisie doorgebracht. Ongeloof overheerste; dit kon niet waar zijn! In wat voor bizarre wereld hadden we ons kind gezet? Ik dacht dat dit het einde van mijn relatief onbezorgde leven zou zijn, maar de wereld bleek veerkrachtig. De angst werd minder en het leven kreeg weer zijn beloop.

Daarna ondermeer de moord op Pim Fortuyn en Theo van Gogh, de ramp met de MH17, de aanslag op Charlie Hebdo. Allemaal incidenten die mij persoonlijk raakten. En nu dan de aanslagen in Parijs. Natuurlijk mogen we ons niet laten leiden door angst maar ik ben blij dat Teun deze week thuis slaapt. Hopelijk herinnert hij zich de aanslagen in Parijs later als een incident en niet als het begin van een hele onrustige periode met een reeks aanslagen in Europa. Maar om eerlijk te zijn….

Koudwatervrees

,,Ze staat er weer’’, is mijn eerste gedachte. Ik duw mijn fiets de stoep op en loop richting het fietsenrek voor de Jumbo bij het Neptunusplein. Ik zet mijn fiets in het rek. Uit mijn fietstas pak ik een plastic tas en terwijl ik naar de karretjes loop zoek ik in mijn jaszak naar een muntje.

,,Hallo”, zegt de vrouw vriendelijk terwijl ik langs haar loop. ,,Hi”, zeg ik terwijl ik snel doorloop naar het karretje. De 50 eurocent heb ik inmiddels gevonden en ik duw het muntje in de gleuf. Terwijl ik de kar met een zwaai richting de deur van de Jumbo stuur kijk ik haar weer aan. Ze knikt vriendelijk. Ik sla mijn ogen neer en loop snel de winkel binnen.

Wat is er toch met me aan de hand? Waarom vind ik het zo vervelend dat deze vrouw hier staat? Ze staat hier bijna dagelijks met ‘het straatnieuws’. Ze doet geen vlieg kwaad.

Waar is de Nienke van vroeger gebleven? De Nienke die in de jaren tachtig een actie tegen kernwapens organiseerde, die langs de deur ging voor het astmafonds, die bijna alle straatmuzikanten wat geld gaf. Ik ben haar een beetje kwijt. Ik heb heel wat daklozenkranten gekocht in mijn leven, maar aan deze vrouw heb ik nog nooit iets gegeven. Ben ik gierig geworden? Kan ik de confrontatie niet aan?

Soms probeer ik mij voor te stellen hoe moet zijn om om dagelijks voor een supermarkt te staan met het Straatnieuws. Om dan een paar keer per week die vrouw te zien die altijd op de fiets komt. Die vrouw met die rode lange jas die vaak een beetje bedeesd knikt en met tassen vol spullen de winkel weer uitloopt zonder ooit iets te geven. Hoe moet dat zijn voor haar, om mij daar steeds te zien?

Vandaag is het de dag van de dialoog. Misschien is dat goede een reden om eens naar haar toe te lopen en te vragen hoe het met haar gaat. Zo moeilijk hoeft dat toch niet te zijn?  Als ik genoeg moed heb verzameld stap ik op haar af, ondanks mijn koudwatervrees. ,,Hallo”, zal ze dan weer zeggen. En in plaats van een korte groet begin ik een gesprek.

Present; een cadeautje!

,,Moet dit ook naar de kringloop of kan het weg”? De vrijwilligster kijkt vertwijfeld naar mijn cliënte terwijl ze naar een doos met vazen wijst. Mijn cliënte Esther reageert als door een wesp gestoken. ,,Natuurlijk kan dat niet weg” zegt ze geërgerd. ,,Daar is de kringloop echt wel blij mee”. De vrijwilligster zegt niets, pakt de doos op en brengt hem naar één van de auto’s waarin nog meer spullen voor de kringloop staan.

Ik kijk naar Esther en zie dat het zwaar is voor haar. Esther was de regie een beetje kwijt door geldproblemen, psychische klachten en fysieke mankementen. Dat uitte zich in het verzamelen van ondermeer boeken, videobanden, vazen en spelletjes. Nu is het tijd voor een nieuwe start maar ze vindt het moeilijk om afstand te doen van haar spulletjes. Ook is het een grote stap geweest om een groep mensen in haar huis te laten. Natuurlijk zijn die er met de beste bedoelingen, maar toch.

De vrijwilligers zijn allemaal lid van een kerk in Vathorst. Via de organisatie Present worden ze ingezet om mijn cliënte te helpen haar huiskamer wat leger te maken, want nu staat het er zo vol dat ze amper bij haar tuindeur kan komen. Deze middag gaan ze de huiskamer opruimen, maar soms schilderen ze een kinderkamer, gaan ze met sop en mop aan de slag om vies huis weer leefbaar te maken, of voeren ze rommel uit de tuin af. Met dat laatste helpen ze Esther vandaag ook.

Naarmate de middag vordert ontspant Esther zich. Ze maakt grapjes en zet thee voor alle aanwezigen. Aan het eind van de middag is de tuin opgeruimd en kan mijn cliënte gewoon zonder problemen via de tuindeuren naar buiten. Wat een prachtig resultaat! Veel hulpverleners in Amersfoort kennen stichting Present en regelen via deze stichting vrijwilligers voor hun cliënten. Deze cliënten moeten vaak wel even over een drempel heen, maar als ze het resultaat zien zijn ze blij dat ze de stap hebben gezet. De vrijwilligers gaan na zo’n middag moe maar voldaan naar huis en de cliënten kunnen een nieuwe start maken. En de vazen? Die kun je volgende week vinden in de kringloop winkel. Net als een heleboel spelletjes en boeken.