Hup Kruiskamp Hup

Onderstaande column staat in AEDES-Magazine van juni

Geen gewapper van oranje vlaggetjes in de straat. Geen buren die hun televisie buiten hebben staan en met een flesje bier samen naar het EK kijken. Geen grote vlag met de Nederlandse leeuw aan de gevel van mijn overbuurman. Ik had het niet verwacht, maar ik vind het eigenlijk heel saai. Als bewoner van een echte volkswijk ben ik gewend dat er toch wel iets van oranje te zien is tijdens een EK voetbal.

Ik weet nog hoe ik zestien jaar geleden na een weekendje weg onze straat in kwam rijden en schrok van de oranje gloed die over de huizen hing. Honderden, of misschien wel duizenden vlaggetjes waren er opgehangen. Het was het eerste Europese Kampioenschap dat ik meemaakte in deze straat. Ik was toen al geen voetballiefhebber en wist niet zo goed wat ik er van vond.

Een paar jaar later zag ik hoe een buurtbewoner samen met een vriend de straat versierde tijdens een WK. Ze belden overal aan om te vragen of ze de vlaggetjes mochten ophangen. Bij een positief antwoord hield de één de ladder vast en liep de ander voorzichtig naar boven om de vlaggetjes zo hoog mogelijk te bevestigen. Daarna liepen ze naar de overkant en belden daar aan met dezelfde vraag. Zigzaggend bereikten ze het eind van de straat.

Tijdens het wereldkampioenschap twee jaar geleden hingen in onze straat al niet zoveel vlaggetjes meer. Waarschijnlijk kwam dat omdat twee grote oranjefans een paar jaar geleden zijn overleden en drie andere enthousiaste voetballiefhebbers zijn verhuisd. Er was niemand meer die het voortouw nam.

Dit jaar hangt er geen enkele vlag. En hoewel ik tijdens de uitschakeling van het Nederlandse team een soort van opluchting voelde omdat ik de voetbalgekte vaak zo overtrokken vind, merk ik nu dat het me toch wel spijt dat het Nederlands elftal niet mee doet.

Ben benieuwd of Nederland zich over twee jaar plaatst voor het WK en of er dan iemand opstaat om de oranjegekte in onze straat weer leven in te blazen. Want ook al heb ik echt helemaal niets met voetbal,  deze leegheid gaat zelfs mij te ver.

Slachtofferrol

Ik ben allergisch. Allergisch voor mensen die zich verschuilen achter regeltjes en protocollen. Allergisch voor mensen die altijd anderen de schuld geven zonder dat ze een keertje naar zichzelf kijken. Allergisch voor mensen die niet achter hun eigen acties staan, of deze zelfs ontkennen. Met bewondering kijk ik naar mensen die zich vrijwillig inzetten om een evenement te organiseren. Die veel tijd, energie en transpiratie steken in iets waar kinderen en volwassenen blij van worden en die daar niet voor worden betaald. Zo heb ik bewondering voor bijvoorbeeld de ruim zestig vrijwilligers die zich hebben ingezet voor de avondvierdaagse in Leusden.

Jammer dat ze allemaal zijn opgestapt door de commotie rondom de avondvierdaagse dit jaar. Die commotie ontstond toen een groep van twintig vluchtelingen niet meer mee kon doen omdat ze zich te laat zouden hebben aangemeld.Wat zou het mooi geweest zijn wanneer het bestuur van de avondvierdaagse in Leusden had gezegd; ,,afgelopen jaar was een klote-vierdaagse, maar volgend jaar gaan we het beter doen en gaan we ons wat flexibeler opstellen.’’

Maar nee, voorzitter René van der Salm wijst met zijn vinger naar Burgemeester Vermeulen, omdat zíj de organisatie zou hebben geprovoceerd door de kinderen die niet mee konden doen bij haar te laten staan tijdens het defilé.
Hij wijst naar de initiatiefnemers van de wandeling voor de vluchtelingen omdat zíj de kinderen niet individueel hebben ingeschreven.
En tenslotte wijst hij naar míj en mijn collega-journalisten omdat we negatieve en onjuiste informatie zouden hebben gegeven.

Maar waar is uw eigen aandeel dan meneer van der Salm? Het klopt toch dat u zich verschuilt achter de ‘wet en regelgeving’ en het klopt toch dat u het zelf had over een ‘risicogroep’? Fouten maken doet iedereen. Waarschijnlijk was het allemaal niet zo bedoeld en natuurlijk had u het graag anders gezien, maar in plaats van revanche te nemen gooit u de handdoek in de ring. Meneer van der Salm, ik wens u veel sterkte en wijsheid toe. Ik ken u niet en ben er niet op uit om u de grond in te stampen, maar kijk even in de spiegel. En stap alsjeblieft uit die slachtofferrol.

Kruidvat, ik ben zelf een kruitvat!

,,Laat dan maar zitten”, zei ik en ik hield mijn tas op zijn kop en liet alle pas gekochte producten zo op de toonbank vallen. ,,Geef mij maar gewoon die 30,40 euro terug”, zei ik daarna. Eigenlijk reageerde ik heel kinderachtig, maar aan de andere kant word ik er ook super chagrijnig van.

Wat was nou het geval? Ik liep door het pas vernieuwde Kruidvat aan het Neptunusplein in Amersfoort en was op zoek naar gel voor mijn zoon. Merk: Schwarzkopf. Toen ik de gel had gevonden las ik ergens anders op dezelfde stellage dat alle tweede producten van Schwarzkopf 10 eurocent zouden kosten. Met uitzondering van acties en multiverpakkingen. Ik las het briefje nog eens goed en besloot twee potten gel te nemen. Daarna kocht ik nog zo’n tien andere spullen; make-up-remover, mascara, doekjes, tandpasta voor op vakantie en nog wat van dat soort dingen.

Toen ik dertig euro en veertig cent had afgerekend en mijn bonnetje terugkreeg zag ik dat de gel gewoon twee keer was aangeslagen. Ik zei er wat van maar de jongen achter de balie wist er niets van. Er werd er op een belletje gedrukt want er moest iemand anders bijkomen. Na vijf minuten kwam één van de personeelsleden aangelopen en die vroeg me waar ik het had zien staan. Ik liep mee naar de stellage en wees het papier aan waar het op stond. ,,Oh, maar dat geldt niet voor deze gel”, zei ze. ,,Nou, er staat anders alle producten”, antwoordde ik. ,,Even in het krantje kijken”, zei ze toen terwijl ze een folder pakte en opensloeg. ,,Ik heb geen folder en ook niet bekeken maar hier staat gewoon dat het tweede Schwarzkopf-product tien cent kost”, zei ik lichtelijk geïrriteerd. ,,Ja maar dat geldt niet voor de gel”, zei ze.

En of het nu het weer was, mijn hormonen of de ongelooflijke rottige sfeer in de winkel; Ik ontplofte bijna. ,,Dan wil ik mijn geld terug”, siste ik en liep naar de kassa. Ik hield mijn tas op zijn kop en daar lag alles wat ik eigenlijk had willen kopen. Eén voor één moest het weer worden gescand en uiteindelijk, natuurlijk ging dit heel langzaam en werden de hoofden aan de andere kant van de balie steeds roder, kreeg ik mijn 30,40 euro terug.

Nu moet ik nog steeds moed verzamelen om naar een andere winkel te gaan om dezelfde producten te kopen. Maar voorlopig zien ze mij niet meer terug daar bij het Kruidvat op het Neptunusplein.

Pardon?!

Mina en Maryam Saad. Broer en zus. Ik zie hun foto in de krant. Beiden met prachtige bruine ogen en donker haar. Een glimlach op hun gezicht, onzekerheid in hun ogen. In vele opzichten het tegenovergestelde van mijn blonde kinderen Pien en Teun, die met hun blauwe ogen redelijk zorgeloos de wereld inkijken. Ik gun mijn kinderen en hun leeftijdgenoten een veilige weg naar volwassenheid, zonder al te veel zorgen. Maar de twaalfjarige Mina en de vijftienjarige Maryam zijn bang. Zij kunnen elk moment het land worden uitgezet. Terug naar Egypte.

Toen ze nog maar vijf en acht waren ontvluchtten ze hun vaderland. Ik probeer me voor te stellen hoe dat is; vluchten. Dagen lang in een donkere vrachtwagen zitten, niet weten waar je heen gaat. In een land komen waar je de taal niet kent. Je moeder missen omdat die is ontvoerd. Niet weten of ze nog leeft. Stel je voor dat je dat moet mee maken op die leeftijd. Ga maar eens bij een basisschool staan, kijk naar de kinderen in groep één en groep vier en bedenk dat kinderen van die leeftijd moeten vluchten. Dat is toch je grootste nachtmerrie?

Binnenkort komt er een grote groep nieuwe vluchtelingen naar Amersfoort, waarschijnlijk ook met kinderen zoals Mina en Maryam. De gemeente vindt het belangrijk dat vluchtelingen snel worden opgenomen in de Amersfoortse samenleving. Hoe wrang is het dan dat er nu twee kinderen, die meer dan de helft van hun leven in Nederland wonen, waarschijnlijk moeten vertrekken? Kinderen die vrienden en vriendinnen hebben gekregen, vloeiend Nederlands spreken en hier naar school gaan. Het is toch niet gek dat ze niet terug willen naar een land dat hun land niet meer is?

Ik hoop dat burgemeester Bolsius achter de schermen druk bezig is om te regelen dat broer en zus Saad toch in Amersfoort kunnen blijven. In de tussentijd kunt u een petitie tekenen. Gewoon even googlen op Mina, Maryam en petitie. Vannacht is overigens de nacht van de vluchteling. Duizenden mensen lopen een flinke afstand om geld op te halen voor vluchtelingen. Ik loop niet, ik hoop. Op een goede afloop voor Mina en Maryam.

Rommelroute

,,Nienke, er staat iemand voor de deur die wil iets wil weten over de rommelroute!” Meneer Enzofoort komt de keuken binnen. Ik ruim net de boodschappen op. Bij de deur staat een onbekende vrouw. Ze wijst naar het papier dat op het raam hangt.,,Ik heb nog niet zo’n poster,” zegt ze ,,maar ik wil ook meedoen”. Meneer Enzofoort hoort dit en zegt dat hij wel even een kopie maakt. Op de poster staat ‘Rommelroute. Ik doe mee, u ook?’.
De vrouw blijkt op de Scheltussingel te wonen en doet al voor de derde keer mee. ,,Het ruimt zo lekker op”, zegt ze enthousiast. Wanneer ik vertel dat ik nog maar één doos met spullen bij elkaar heb gezocht zegt ze; ,,gewoon je schuur in lopen en kijken wat je niet meer gebruikt.” Meneer Enzofoort komt met het kopietje en mijn wijkgenote vertrekt met de poster in haar hand.
Dit is precies de reden waarom ik het zo leuk vind om mee te doen; een spontane ontmoeting met mensen uit de buurt. Hopelijk ontmoet ik vandaag nog veel meer mensen want Kruiskamp rommelt met wel 65 huishoudens in 15 straten. Aan de oranje vlaggetjes kun je zien wie er mee doen en dit jaar hangen ze dus ook bij ons.
Het gaat me niet om het geld dat ik er mee kan verdienen, ik hoop vooral op een gezellige sfeer en blije gezichten. Wie weet kan ik iemand gelukkig maken met iets dat ik zelf niet meer nodig heb.
Net zoals een buurman een paar jaar geleden zoon Teun gelukkig heeft gemaakt met een telescoop. De sterrenkijker werkte als een magneet op de toen 10-jarige Teun. Mijn buurman zag dat en zei ,,neem hem maar mee, die krijg je van mij”. De gelukzalige blik in de ogen van Teun vergeet ik nooit meer. Heerlijk toch wanneer je rommel weer een goed plekje krijgt bij iemand anders? Ik heb gisteravond trouwens nog in de schuur rondgekeken en wat rommel voor de verkoop apart gezet. Nu alleen nog even aan Teun vragen of hij al afstand wil doen van de telescoop.

Misselijk

 

Een groep mensen niet accepteren bij een avondvierdaagsen omdat je de veiligheid niet kan waarborgen. Dat begrijp ik niet. Deze keer ging het om een groep vluchtelingen, eerder werd een groep gehandicapten geweigerd omdat ze zich te kort van tevoren opgaven. Waarom zou je maatregelen moeten nemen wanneer er twintig deelnemers bijkomen? Was de organisatie van de Leusdense avondvierdaagsen bang dat er bomgordels gedragen zouden worden in plaats van snoepkettingen?

Wat een flauwekul om zo’n kleine groep vluchtelingen te weigeren bij een evenement dat sportief moet heten.Ik heb echt heel diep nagedacht welke maatregelen je moet nemen om het meedoen van deze groep goed te laten verlopen. Eerlijk; ik heb geen idee. En het moeten wel heel bijzondere maatregelen zijn wanneer je minstens vier weken nodig hebt om het te organiseren. Het gaat niet om honderden wandelaars, maar om twintig! Hoe moeilijk kan het zijn?

Wat een gemiste kans ook. Hoe kun je vluchtelingen nou beter laten integreren dan via de avondvierdaagse? Hoe leuk is het wanneer ze na vier dagen “een potje met vet” mee kunnen zingen. Hoe mooi zou het zijn geweest wanneer ze over vijfentwintig jaar hun kinderen trots hun medaille laten zien met de woorden; dit was mijn eerste avondvierdaagse. In Leusden!

Ik heb begrepen dat de organisatie te weinig tijd had om ‘onderzoek te doen naar de gevolgen van de deelname van de vluchtelingen’. Wat een gezeik. Ik zie weinig gevaar. Weet je wie juist risico vormen tijdens zo’n avondvierdaagse? Tienjarige jongetjes die heel hard het talud op rennen en zich er rollend weer af laten vallen. Of moeders zoals ik die op de derde wandeldag helemaal uit hun plaat gaan omdat ze alweer een kind uit een tuin met rododendrons moeten plukken.

Mensen die weken gelopen hebben om naar een veilig land te vluchten kunnen ook wel vier avonden voor hun plezier wandelen zonder dat ze een risico zijn of veroorzaken, denk je niet organisatie? Bah. Wat heb ik toch een hekel aan die bureaucratisch organisaties met zelfopgelegde regeltjes. En aan mensen die zich verschuilen achter die regels. Om misselijk van te worden.

Theepot

(Onderstaande column is gepubliceerd in Aedes Magazine, waar ik maandelijks in schrijf)

“Wat zal ik hier mee doen?”, mijn schoonmoeder kijkt me vragend aan. In haar hand heeft ze een ronde koektrommel. De trommel herinnert mij aan mijn eigen jeugd; ook mijn ouders hadden zo’n exemplaar. Bij ons zat er nog een knopje op de deksel, maar op de trommel die mijn schoonmoeder omhoog houdt ontbreekt dat. Ook is hij op sommige plekken kaal en glimmend. “Volgens mij ben je er nog aan gehecht”, is mijn reactie. Ze knikt “Ja, we hebben hem al zo lang. We kregen hem tijdens ons huwelijk, bijna 60 jaar geleden”. “Gewoon houden dan”, is mijn antwoord. Mijn schoonmoeder geeft me de  trommel aan en ik stop hem in één van de dozen.

Ik kijk naar de broze handen van mijn schoonmoeder. Over de tachtig zijn en dan verhuizen is een hele klus. Al weken zijn ze er mee bezig. Alle spullen die ze hadden verzameld zijn door hun handen gegaan. Vele ritjes naar de kringloop en de vuilstort waren het gevolg. Ik kijk nog eens goed rond. Zesendertig jaar hebben ze hier gewoond, jaren vol herinneringen. De foto waar hun drie kinderen op staan is al van de muur gehaald. De schroef waar het lijstje aan hing hangt er nog. Daaronder zie je een soort afdruk van de fotolijst.

Ik reik naar een theepotje, pak hem in en leg hem naast de koektrommel. Nog een paar theedoeken om de verhuisdoos op te vullen en dan kan deze ook weer dicht. “Keuken” zet ik er met markeerstift op. Ik zet de doos in de gang. We gaan door. De ene na de andere doos vult zich. Zou alles in de nieuwe keuken passen? Mijn schoonouders verhuizen van een grote woning met tuin naar een appartement midden in het dorp. Met lift, zodat ze niet meer de trap op hoeven.

Mijn schoonmoeder staart naar buiten. Ze is moe van alle emoties. “Zullen we even wat drinken?”, stel ik voor. Ze knikt. Als het water voor de thee kookt kijken we elkaar aan. We lachen. “Weet jij nog in welke doos de pot zit?” vraagt ze. Ik knik.