Solidariteit

Het haalde niet eens de voorpagina van deze krant. Islamitische Staat liet vorig weekeinde een vrachtauto exploderen in Bagdad, midden in een winkelstraat. Meer dan 200 mensen stierven. Mannen en vrouwen zoals u en ik. En kinderen, heel veel kinderen. Het leek wel alsof de berichten over deze aanslag verdwenen tussen het andere nieuws, als de stengeltjes van een uitgebloeide paardebloem in de wind. Gek, want dit was de dodelijkste IS-aanslag van dit jaar.

De aanslag op de luchthaven van Istanbul kwam wél binnen bij veel mensen. Dat voelt toch anders. Bagdad kennen we niet, op het vliegveld in Turkije zouden we zelf geweest kunnen zijn.
Vorige week werd er op het Lieve Vrouweplein een bijeenkomst georganiseerd om die aanslag in Istanbul te herdenken. Toevallig was ik in de buurt. Ik zag mensen samenkomen en een minuut stilte houden. Heel even heb ik overwogen om me bij de groep aan te sluiten maar ik heb het niet gedaan. Ik twijfelde; voor wie sta ik daar en is het niet opzichtig. Heeft het niet iets van kijk mij eens solidair zijn?

Dat was anders na de moord op twaalf mensen bij Charlie Hebdo in Parijs begin vorig jaar. Toen stond ik nog wel op het plein; als journalist vond ik dat ik dat moest doen. De tekst Je Suis Charlie zette me aan het denken.

Na de verschrikkelijke aanslagen in Parijs op 13 juni heb ik de Franse vlag over mijn foto op Facebook gezet. Waarom? Ik wilde iets doen en dit was wel het minste. Zo kon laten zien dat ik mee leefde met de slachtoffers en hun familie. Maar waar waren de regenboogkleuren over mijn foto na de verschrikkelijke schietpartij in Orlando op een homonachtclub? En heb ik iets gedaan na de aanslag in maart in Brussel waar 32 doden vielen en zo’n 340 mensen gewond raakten?

Ik weet niet hoe het met u zit, maar het lijkt alsof de aanslagen steeds sneller naar de achtergrond verdwijnen en mij minder doen. Tot het moment dat we massaal onze eigen rood-wit-blauwe vlag over onze foto’s op Facebook gaan plaatsen. Dan schreeuwen we het uit.

Ik ben Nienke

Een jaar of twaalf was ik. Ik verslond boeken over de Tweede Wereldoorlog en wist het zeker; wanneer ik destijds had geleefd was ik vast het verzet in gegaan. Boekjes drukken, persoonsbewijzen smokkelen….ik zag het mezelf al doen. Nu weet ik wel beter. Ik ben niet zo’n held en of ik tijdens een oorlog zo moedig zou zijn om met gevaar voor eigen leven anderen te helpen, daar durf ik geen gif op in te nemen. Sterker nog, ik denk dat ik het niet zou doen.

Op de één of de andere manier moest ik hier aan denken toen meneer Enzofoort en ik vorige week op het Lieve Vrouweplein stonden om te laten weten dat we solidair waren met de slachtoffers van de aanval op Charlie Hebdo. Zou ik daar ook heen gegaan zijn als ik de dreiging had gevoeld van een aanslag daar ter plekke? Ik denk het niet. Natuurlijk moeten we niet bang zijn, ons niet de mond laten snoeren door terroristen. Vrijheid van meningsuiting is immers een van de belangrijkste verworvenheden die we hebben en daar sta ik volledig achter. Maar eerlijk… Durf ik daadwerkelijk voor die vrijheid van meningsuiting actie te voeren, mijn leven te wagen?

Ik ben geen columnist met een vlijmscherpe pen. Provoceren en mensen tot in hun ziel kwetsen is nooit mijn bedoeling. In dat opzicht ben ik anders dan de cartoonisten van Charlie Hebdo. Ik wil wel prikkelen, herkenbare situaties schetsen, mensen aan het denken zetten. Stel dat ik toch bedreigd zou worden om columns die ik schrijf. Dat mijn kinderen genoemd worden in dreig-mails. Is die vrijheid van meningsuiting me dan die angst waard?

Ik kijk uit op de moskee in de wijk Kruiskamp. We zijn praktisch buren. Vanmiddag werd er weer opgeroepen tot gebed. Ik vertrouw er op dat de imam zijn gemeenschap oproept tot verdraagzaamheid. Ik hoop dat de Joodse leiders hetzelfde uitdragen richting hun gelovigen. Dat de pastoor en de dominee zondag hetzelfde doen in hun kerk. Ik hoop dat docenten op middelbare scholen hun leerlingen uitleggen wat verdraagzaamheid inhoudt. Sportcoaches het belang overbrengen op hun pupillen. Dat ouders het hun kinderen leren.

Geweld is nooit de oplossing. Gelukkig mag ik schrijven wat ik wil, maar ik zal dat nooit doen ten koste van alles. Voorlopig ga ik nog uit van het goede in de mens en ben ik blij dat wij in de meerderheid zijn. Ik ben Nienke, maar ik ben niet zo’n held.