Hulp vragen

,,Nee hoor, ik krijg juist heel veel aandacht”, zegt mijn 93-jarige tante aan de andere kant van de telefoon. ,,Veel mensen sturen kaarten en je neef komt steeds een tas boodschappen brengen en doet er vaak wat lekkers bij.” Mijn tante klinkt enthousiast. ,,Hij mag helaas niet naar binnen maar als ik vanuit mijn slaapkamer naar buiten kijk kunnen we net naar elkaar zwaaien.” Wat is ze krachtig! Na een half uurtje nemen we afscheid. Het was fijn haar even te horen.

De crisis heeft ons wakker geschud. Veel mensen denken aan een ander en we bellen elkaar wat vaker. Ook wordt er hulp aangeboden. In onder meer de wijken Liendert en de Koppel zijn deze maand burenhulp-diensten opgezet omdat die daar nog ontbraken. Er worden kaartjes gestuurd naar eenzame ouderen, bloemen bezorgd en er zijn organisaties die muziekoptredens verzorgen in binnentuinen van senioren-complexen. Maar wat wel bijzonder is: er zijn veel meer mensen die hulp aanbieden, dan dat er mensen zijn die hulp vragen.

Een vriendin van mij is kinderwerker en zij vertelde me dat ze een moeder had gebeld bij wie het allemaal een beetje boven het hoofd was gegroeid. Na een fijn en intensief gesprek zei de moeder:,,Ik zou zelf niet zo snel aan de bel trekken of je bellen, maar ik ben blij met je telefoontje”.

Wat is dat toch een gek mechanisme; zelf niet om hulp willen vragen. Doe je dat niet omdat je denkt dat andere mensen het meer nodig hebben? Heb je het gevoel dat je dan kwetsbaar overkomt? Waar ben je bang voor?  Volgens mij vergeten veel mensen dat diegene die hulp aanbiedt dat ook doet omdat hij of zij er zelf blij van wordt. Dat ze graag een praatje maken omdat ze dat zelf ook zinvol vinden. Dat het afgeven van boodschappen hen ook een goed gevoel geeft.

Op http://www.indebuurt033.nl zijn alle initiatieven uit de hele stad verzameld. Uit alle hoeken van de samenleving wordt hulp aangeboden. Zet je trots, angst, of wat het dan ook is overboord en vraag hulp als dat nodig is. Waarschijnlijk maak je daar ook iemand anders blij mee.

De telefoon gaat. Ik kijk en zie dat het een vriendin uit Haarlem is. Ik neem op. Ze zegt: ,,Hi, ik wil even horen hoe het met je gaat. Ik heb je al zo lang niet gesproken….”.

 

Smeerolie

Hangen de slingers al? Is er taart bij de koffie? Vandaag, 7 december, is het namelijk de nationale vrijwilligersdag en die moet wat mij betreft gevierd worden. Want het is eigenlijk ongelooflijk hoeveel mensen zich belangeloos inzetten voor de medemens.

Neem nou bijvoorbeeld de vrijwilligers van de Koffiebus die vandaag op het Euterpeplein staat. Een initiatief vanuit een kerk. Eerst hebben vele vrijwilligers er al voor gezorgd dat de oude camper omgebouwd werd tot een bus met kookvoorziening en nu staan er vrijwilligers tosti’s te maken en heerlijke koffie te zetten. Wijkbewoners komen langs voor een kopje koffie, maar het gaat natuurlijk vooral om het praatje dat ze even kunnen maken met andere bezoekers of een van de vrijwilligers van de bus.

Gezellig kletsen, dat doet Hanneke ook wanneer ze wekelijks een bijna honderdjarige dame bezoekt. Wanneer het niet regent maken ze een wandeling door park Randenbroek. Komt het wel met bakken uit de lucht dan blijft het bij een kopje koffie. Zoals Hanneke zijn er veel mensen; zij zorgen voor een lichtpuntje in de week. Ze zijn goud waard. Net als de vele vrijwilligers die groenten snijden, in de pan roeren, toetjes maken en het eten opdienen. Het is ongelooflijk op hoeveel locaties in Amersfoort er gezamenlijk gegeten kan worden voor een zacht prijsje.

En wat te denken van al die mensen die de sportclub ondersteunen door achter de bar te staan, de vrijwilligers bij het Toon Hermanshuis, de dierenliefhebbers bij De Vosheuvel, de chauffeurs van de wijkmobiel, de vrijwilligers van de ijsbaan op het Eemplein… Vrijwilligers zijn de smeerolie in de stad en die smeerolie is belangrijk.

Wanneer ik weer wat meer tijd heb dan ga ik ook op zoek naar een vrijwilligersbaantje. Eentje waar ik energie van krijg en waarmee ik iemand anders blij kan maken. Er staat vast wel wat leuks op de vacaturebank van Indebuurt033. Op dit moment doneer ik alleen af en toe plasma bij de bloedbank Sanquin. Dat is eigenlijk een soort vrijwilligerswerk voor luie mensen, want je ligt languit op een bank en krijgt nog koffie en wat lekkers ook. Die koffie wordt overigens rondgebracht door… vrijwilligers. Ook voor hen vandaag extra applaus en een diepe buiging. En slingers natuurlijk!

Wegwijzers

,,Je woont hier nog niet zo lang hè?” vroeg ik de man die schuin tegenover ons huis woont. ,,Vier jaar”, was zijn antwoord. Ik dacht dat ik door de grond zakte. Deze man woont al vier jaar bij mij in de straat en nu pas maakten we kennis. Het was geen onwil, maar het gebeurde gewoon. Veel straatgenoten ken ik wel van gezicht, sommigen bij naam en een deel spreek ik regelmatig. Ik heb ook wat nieuwe buren leren kennen door de renovatie in onze straat. Toen de bomen werden omgehakt kwamen we allemaal uit onze huizen om te kijken hoe de bomenrij verdween en tijdens een warm weekend werd de bouwplaats eenmalig omgedoopt tot mega-zandbak. Dat verbindt!

Hoewel social media niet altijd even sociaal zijn zorgt onze Kruiskamp-buurtapp ook voor meer verbinding. Zo weet ik nu dat een buurvrouw kurken zoekt om samen met haar kinderen mee te knutselen, wordt er geappt over de fietsenrekken die in de straat komen en zijn de voorbereidingen voor het Sint Maartenfeest ook alweer in volle gang.

En wat zo gaaf is; sinds deze week hebben we heuse straatambassadeurs; Cyrille en Fela, twee enthousiaste buurvrouwen. Zij worden de wegwijzers van de straat Kruiskamp. Ze inventariseren wat er nodig is, zijn het aanspreekpunt voor straatgenoten en wanneer er een nieuwe bewoner komt maken ze even een praatje zodat iedereen zich welkom voelt in onze straat. Ook uit andere straten in de wijk Kruiskamp hebben zich straatambassadeurs gemeld en volgens buurtnetwerker Jolande Koelewijn van Indebuurt033 zijn uit de onderlinge contacten al mooie plannen ontstaan.

Een sociale stad begint met contact in de buurt en de straatambassadeurs kunnen daarbij helpen. Hopelijk komen er steeds meer. Eerst in de wijk Kruiskamp maar op den duur ook in andere wijken van Amersfoort.

Wat zou het fijn zijn wanneer we in onze buurt meer betrokken zijn bij elkaar en wat meer voor elkaar gaan zorgen als dat nodig is. Aan Cyrille en Fela zal het niet liggen. Ik op mijn beurt zal wat eerder onbekende straatgenoten aanspreken zodat ik niet na vier jaar weer zo’n stomme opmerking maak als ,,je woont hier nog niet zo lang hè”. Een leefbare buurt begint tenslotte ook bij mijzelf.

Ome Karel

,,Nee, je moet hier avoir gebruiken als werkwoord”, zei ome Karel terwijl hij de zin in het schrift aanwees. Hij had geduld. Veel geduld. Ome Karel was geen echte oom maar een kennis van mijn ouders. Hij sprak en schreef vloeiend Frans. Hij wel. Ik was een jaar of zestien en haalde de ene onvoldoende na de andere. Dat kwam omdat ik van de Havo kwam en daar geen Frans in mijn pakket had gehad. Wekelijks ging ik met frisse tegenzin naar ome Karel voor bijles. Ik vond de grammatica moeilijk en had het gevoel dat ik mijn eindexamen Frans nooit zou halen. Ome Karel stimuleerde me om er voor te gaan.

Ik gun iedereen een ome Karel. Iemand die je net dat zetje kan geven om een taal te leren, wiskunde te begrijpen of je op een andere manier te motiveren. Maar niet iedereen heeft zo iemand in de buurt en niet elke ouder kan zijn of haar kind helpen bij het huiswerk. Nu bestaat er natuurlijk zoiets als huiswerkbegeleiding maar voor veel mensen is dat niet te betalen. Toch gloort er hoop aan de horizon. Ouders die geen geld hebben voor zoiets als huiswerkbegeleiding kunnen een financiële bijdrage aanvragen bij Stichting Leergeld Amersfoort. De gemeente stelt hiervoor een flink bedrag beschikbaar. Geweldig toch? De school bekijkt samen met de ouders welke hulp het kind nodig heeft en vult een aanvraagformulier in. Stichting Leergeld Amersfoort beoordeelt de aanvraagt en bij een positieve beoordeling kan het kind aan de slag. Dat kan zijn bij een buurthuis, in een huiswerkklas of door specifieke bijles. Bijvoorbeeld wiskunde, geschiedenis of Frans!

In huize Enzofoort zijn we min of meer klaar voor het nieuwe schooljaar. De boeken zijn gekaft, de fietsbanden opgepompt en de broodtrommeltjes uit de kast gevist. Met frisse tegenzin gaan Teun en Pien volgende week weer beginnen. Weemoedig denk ik terug aan mijn eigen middelbareschooltijd. Eigenlijk weet ik helemaal niet of die kennis van mijn ouders er geld voor heeft gehad of dat het een vriendendienst was. Wat ik wel weet is dat ik mijn diploma uiteindelijk heb gehaald. Door afkijken tijdens de luistertoets, het stampen van veel Franse woordjes en de inzet van ome Karel!

Mobiel in de wijk

Daar zit ze dan. Haar lievelingsstoel geparkeerd voor het raam. Ze kijkt naar buiten en ziet dat de wereld beweegt. Jongeren fietsen naar school, een meisje zwaait.  Een moeder heeft een kleuter achterop de fiets en steekt de weg over. In de verte wandelt een man met zijn hondje. Zelf kan ze niet meer fietsen en een eindje wandelen zit er ook al niet meer in.

Daar komt hij aan. Mevrouw Jansen, 82 jaar, staat op en pakt haar stok. De tas met het cadeautje voor haar vriendin die in de Koperhorst woont staat al klaar en ze loopt voorzichtig naar de deur. De chauffeur van de wijkmobiel helpt haar over het tuinpad richting het elektrische wagentje.

Vanaf januari kunnen senioren uit de wijken Zielhorst en Schothorst zich voor twee euro met de wijkmobiel naar hun afspraak, hobbyclub of buurtactiviteit laten rijden. Ik vind het een top-idee. Wanneer ouderen niet meer mobiel zijn slaat de eenzaamheid vaak toe.

Het is zo’n goed idee dat het gek is dat het niet eerder is verzonnen. Of misschien was het wel eerder verzonnen maar werd er direct gedacht dat het niet kon. Ik kan me voorstellen hoe die gesprekken gingen: ,,Wat zou het fijn zijn wanneer we een brommobiel hadden waarmee we ouderen naar hun afspraak kunnen brengen.” ,,Ja, maar het is te duur. Niet realiseerbaar. Onmogelijk.”

Deze keer is er niet in beperkingen gedacht maar in mogelijkheden. De gemeente Amersfoort heeft 30-duizend euro startsubsidie gegeven en het initiatief is ondersteund door Indebuurt033. In de wijk zijn ook al sponsoren gevonden die het logo op de auto terugzien en er zijn vast ook al genoeg vrijwilligers die in dit kekke autootje willen rondrijden om de senioren naar hun bestemming te brengen. Wat ook zo gaaf is; bij de MBO Amersfoort op de Hoef wordt de wijkmobiel gestald. Studenten techniek zullen het wagentje onderhouden. Dat is toch een geweldige win-winsituatie? En een elektrische auto is ook nog eens duurzaam.

Ik wil de bedenkers van dit initiatief nu al nomineren voor Amersfoorter van het jaar 2018. En tegelijkertijd wens ik dat volgend jaar ook in andere delen van de stad zulke wagentjes rondrijden. Dat moet toch lukken in een stad als Amersfoort?

 

Opschudding

Het leek wel een aardbeving. Een flinke. Zo’n 7.8 op de schaal van Richter. Sjonge jonge, wat is het welzijnswerk door elkaar geschud in onze stad. De gemeente Amersfoort had het idee om al het welzijnswerk onder te brengen in één stevige, goedlopende organisatie. Verschillende partijen werd gevraagd een voorstel in te leveren en toe te lichten.

Door een procedurefout was er even onduidelijkheid maar uiteindelijk kwam ‘Indebuurt033’ als winnaar uit de bus. Een organisatie waar Welzin, MEE en B&A in zitten. Dat was een flinke schok voor U Centraal, bestaande uit Ravelijn, SOVEE en Stadsring 51. Zij hadden de champagne al koud staan omdat zij dachten dat zij gewonnen hadden. De chaos leek compleet en heel Amersfoort schudde op haar grondvesten.

Er ontstond een flinke breuklijn in de stad. Mensen waren boos, verdrietig en teleurgesteld. Het betekende namelijk dat een aantal organisaties moest stoppen. Er werd gedreigd met een gerechtelijke procedure, maar deze week liet U Centraal weten dat ze geen rechtszaak gaan aanspannen in het belang van de stad. ‘Dit is onze laatste bijdrage aan een stevig welzijnswerk’, schreven ze in een advertentie. Ik heb daar wel bewondering voor, want bij een aardbeving van deze omvang is het belangrijk om de schade voor de inwoners zoveel mogelijk te beperken. U Centraal wenst Indebuurt033 zelfs veel succes met het inrichten van het welzijnswerk. Misschien bedoelen ze het wat cynisch, maar volgens mij heeft de nieuwe organisatie die steun wel nodig want het is me toch een klus. Buurtnetwerken, buurtbesturen, inwonersvertegenwoordigers, informatiepunten, wijkplannen. De ambities zijn torenhoog en die toren moet stevig gebouwd worden want voor je het weet stort hij weer in tijdens de naschokken en raakt de stad opnieuw verscheurd.
Inmiddels hebben honderden mensen gesolliciteerd bij Indebuurt033 en ik hoop dat alle kennis die aanwezig was binnen andere organisaties nu bij deze organisatie terecht is gekomen. Wel ben ik benieuwd of we uiteindelijk, wanneer het stof is neergedaald, zullen weten hoeveel mensen hun baan zijn kwijtgeraakt. Zij hoeven zich in ieder geval niet te vervelen; Indebuurt033 is nog op zoek naar vrijwilligers en die oud-professionals kennen het welzijnswerk als geen ander. Betere vrijwilligers kun je je niet wensen toch?

Boventallig

,,Man, wat heb ik slecht geslapen vannacht”. Annemarie pakt haar kop koffie en neemt een slok. Mijn collega Els gaapt stiekem achter haar hand en zucht eens diep. Wat een rare sfeer hangt er op het werk. Ik zit bij Welzin op de Drentsestraat.  Het is de day after. De dag nadat iedereen te horen heeft gekregen of hij of zij mag blijven of boventallig is. Dat klinkt alsof er duidelijkheid is, maar voor veel collega’s is de toekomst nog onbekend. Hun contract stopt, maar ze kunnen nog solliciteren op een andere baan binnen het bedrijf.  Ze kunnen nog terecht bij de nieuwe organisatie InDeBuurt033.

Ook ik heb te horen gekregen wat mijn status is; “boventallig” ben ik. Dat had ik wel verwacht en ik vind het ook niet zo’n probleem want eigenlijk was ik al tijden toe aan een nieuwe baan. Toch was het raar toen mijn leidinggevende daadwerkelijk uitsluitsel gaf en ik het hardop hoorde zeggen; je bent boventallig. Het voelde toch als een diskwalificatie, alsof ik de afgelopen jaren niet goed genoeg was voor mijn cliënten. Tegelijkertijd weet ik dat dat onzin is.  Boventallig….ik laat de woorden nog eens door mijn hoofd gaan. Zeven jaar heb ik gewerkt bij Welzin. Ik ben thuisbegeleidster en probeer mensen een duwtje in de rug te geven. Tja…dat is over een paar weken over.

Wat een onrust in Amersfoort. Wat een onrust mede door de aanbesteding voor het Welzijnswerk in onze stad. Nu weet ik hoe het voelt voor de betaalde krachten van Ravelijn. Nu weet ik hoe het voelt voor een deel van de mensen van Stadsring 51. Nu weet ik hoe het voelt voor een deel van mijn collega’s en voor mijzelf. Onzekerheid.

De dag na bijltjesdag drink ik samen met mijn collega’s koffie. Ik bekijk ze stuk voor stuk. Potverdorie, wat ga ik ze missen. Binnenkort krijg ik informatie en een afspraak met de HR-afdeling. Dan moet ik naar het UWV om een uitkering aan te vragen. Binnenkort weten ook mijn andere collega’s of ze blijven bij Welzin, doorgaan naar InDeBuurt033 of net als ik op zoek moeten naar een nieuwe baan. Volgens mij duurt het nog wel even tot het stof is neergedaald.