Donderdag 26 maart, Plasma doneren

Ik vond het gewoon heel gek om in één oogopslag tien mensen in een ruimte te zien. Misschien kwam het ook omdat ik de afgelopen week alleen maar thuis zat. Uitgezonderd de paar avonden dat ik een wandeling maakte rondom het stadscentrum. Maar vandaag had ik een reden om er op uit te gaan. Ik had een afspraak bij Sanquin, de bloedbank. Ik kom daar regelmatig om mijn bloedplasma achter te laten en aangezien de donatie nodig blijft ging ik ook vandaag naar de Amsterdamseweg 43.

Direct bij binnenkomst werd ik geïnstrueerd. Twee keer handenwassen. Niet uitgebreid praten met degene die de naald inbrengt en als ze dichtbij is de andere kant opkijken. Na afloop zelf de papieren bekertjes weggooien. De sfeer was anders dan anders. Nog steeds vriendelijke mensen, maar het voelde vreemd. Het leek ook wel alsof er meer mensen zaten dan normaal. Vooral voor het doneren van bloed waren veel mensen aanwezig.

Gek ook hoe het binnen twee weken al heel bijzonder is dat je in een keer zoveel mensen binnen je blikveld hebt. Gek hoe ik inmiddels vaker dan normaal mijn handen insmeer omdat ze ruw zijn van het vake wassen. Gek hoe ik ineens vol bewondering kijk naar mensen die vol passie doorgaan met hun werk. Het duurde allemaal langer dan normaal. Maar ach, wat geeft het….ik heb de tijd.

Inmiddels heb ik alweer een nieuwe afspraak gemaakt. Over vier weken. Zelfde tijd. Zelfde meid. Als ik tenminste tegen die tijd nog steeds fit ben. Of misschien moet ik tegen die tijd zeggen; weer fit ben?

 

Kleine moeite, groot plezier

 Hoe kwetsbaar is een mensenleven. Zo heb je nergens last van en leef je je leven. Een dag later krijg je tintelende vingers en pijn in je benen. Nog een dag later kun je bijna niet meer lopen en voor je het weet lig je in het ziekenhuis en ben je bijna geheel verlamd. Het overkwam mijn broer Piet een paar maanden geleden. Gelukkig wisten de artsen wat het was en kon hij er voor behandeld worden. Mijn broer bleek het Guillain Barré Syndroom te hebben. Een spierziekte die jaarlijks bij zo’n tweehonderdvijftig mensen voorkomt in Nederland.

Op de dag dat mijn broer in het ziekenhuis lag en klaar werd gemaakt voor de behandeling, had ik zelf een afspraak bij bloedbank Sanquin aan de Amersfoortseweg. Omdat ik goede aderen heb, ben ik al jaren plasmadonor. Daarbij wordt je bloed afgetapt en gaat het in een soort centrifuge. De rode bloedlichaampjes worden gescheiden van het plasma. Het plasma wordt opgevangen in een zak en daarna krijg je je eigen rode bloedlichaampjes weer terug. Toeval of niet, het plasma wordt ondermeer gebruikt voor het maken van immunoglobuline; het medicijn dat mijn broer diezelfde middag kreeg toegediend. Het was een bijzondere donatie, die anders voelde dan normaal.

Nu ben ik weer bij de bloedbank en denk terug aan de afgelopen maanden. Inmiddels gaat het wat beter met mijn broer. Hij kan weer lopen, maar rennen lukt nog niet. Hij kan weer whats-appen, maar af en toe tintelen zijn vingers nog. Zijn lichaam werkt weer redelijk, maar zijn geest heeft een flinke knauw gekregen. De angst, de pijn en de onzekerheid waren vreselijk.

Terwijl iemand koffie voor mij inschenkt, kijk ik naar het bloed dat naar de machine stroomt. Ik ben blij dat ik mijn broer heb kunnen helpen. Natuurlijk was het niet mijn plasma dat hij kreeg toegediend, maar toch voelde het wel zo. Alsof ik op deze manier iets kon bijdragen aan zijn herstel. Ik voelde me minder machteloos. De koffie die ik heb gekregen is nog niet eens op of de zak met plasma is al vol. Ik word afgekoppeld en een medewerkster van Sanquin bedankt me vriendelijk. Voordat ik weer naar buiten loop maak ik een nieuwe afspraak. Gewoon, omdat het kan.

A Positief

Waarom heeft het zo lang geduurd voordat ik deze stap heb gezet? Was het de angst voor de naald, het gedoe, de angst voor de pijn? Ik denk dat ik jarenlang de stap niet heb gezet uit gemakzucht, want het kost je toch wel anderhalf uur per keer, inclusief de fietstocht heen en terug.

Toch ben ik blij dat ik zo’n twee jaar geleden de stap heb gezet en bloed ben gaan geven bij Sanquin. Meteen na de eerste keer vroegen ze me of ik geen plasma-donor wilde worden. “Want je aderen zijn er zo geschikt voor”. Waarom ook niet, dacht ik. En zo zit ik gemiddeld 1 x per twee maanden bij de bloedbank. Plasmaferese komt er op neer dat je bloed afstaat, dat gaat in de centrifuge, daarna krijg je de rode bloedlichamen terug en blijven het plasma achter in de zak. Het duurt ongeveer een half uur en in die tijd word je in de watten gelegd. Je mag ook vaker komen dan bij bloeddonatie, omdat het minder inspannend is voor je lichaam, en dat is weer mooi meegenomen.

Graag zou ik jullie ook een zetje geven, zodat er nog meer bloed/plasmadonoren zijn. Even wat voordelen op een rijtje:

*Het geeft je een goed gevoel om iets te kunnen doen voor de zieke medemens

*Je wordt gecontroleerd op bloeddruk en HB-gehalte en als er iets mis is met je bloed kunnen ze je dat vertellen (alleen als je daarin toestemt)

*Het is heerlijk om een uurtje te onthaasten in een fijne omgeving. Een drankje, een hapje en een vriendelijk woord…je voelt je altijd welkom.

Natuurlijk voel je de naald wel naar binnen gaan. Maar als je bedenkt dat veel mensen in het ziekenhuis vele keren moeten worden geprikt dan relativeert dat ook wel. Wil je eens kijken hoe het gaat: 13 oktober is het open dag bij Sanquin. Via http://www.sanquin.nl kun je zien of er ook afgiftepunten zijn bij jou in de buurt. 

 

 

Pelikaan of knuffelhaas?

Vorige week kreeg ik een knuffeltje van bloedank @sanquin. Nadat ik een foto had gemaakt bekeek ik de afbeelding en draaide ik mijn hoofd een kwartslag naar links. Bekijk de foto maar eens en doe mij maar na.

Zag je het ook? Werd bij jou de pelikaan ook een knuffelhaasje? Met een touwtje aan zijn neus? Eigenlijk is het een bekend beeld uit de psychologie/filosofie . Ik ben er nog niet helemaal achter wie nu het eerste was, maar  psycholoog Joseph Jastrow verblijdde ons in 1900 al met het beroemde beeld waar je een haas of een eend in herkent.

Je kunt of de eend of de haas zien. Niet beide tegelijk. Volgens sommigen gebruikte de filosoof Ludwig Wittgenstein de haas-eend figuur om te laten zien dat wij niet alleen waarnemen met onze zintuigen; waarneming is ook een mentale activiteit. Wat gebeurt er op het moment dat je een eend ziet waar je eerst een haas ziet.

Hoe zit het nu met jou. Zie je een pelikaan of een haas?

Pelikaan

“U bent hier vandaag voor de twintigste keer dus je mag een cadeautje uitzoeken”. Wat, al voor de twintigste keer! Ik kan me dat gewoon niet voorstellen. Als je het me zou hebben gevraagd zou ik hebben gezegd, zo’n twaalf, dertien keer. “Wil je een beker, een speldje of een knuffel”. Ik antwoordde “helemaal niets”. De vrouw achter de balie keek me teleurgesteld aan. “Doe dan toch maar een knuffeltje” zei ik. “Kan ik altijd wel iemand blij mee maken.”. En nu ben ik dus in het bezit van een pelikaan-knuffel.

Jarenlang dacht ik er al aan om bloeddonor te worden, maar het kwam er maar niet van. Tot ik op een dag gewoon ging. Na twee keer bloed doneren werd me gevraagd of ik geen plasmadonor wilde worden, want mijn aderen waren zo makkelijk te prikken. Omdat plasma doneren minder impact heeft op je lichaam mag je het elke maand doen en bloed geven mag je als vrouw drie keer per jaar doen. Bij plasma-ferese duurt het ruim een half uur terwijl bloed geven tien minuutjes duurt. Je bloed wordt namelijk gescheiden in een soort centrifuge. Het plasma komt in een zak en het rode deel van je bloed wordt weer teruggepompt.

 Ik vind het geen opgave. De prik kan flink zeer doen en ook het eruit trekken voelt niet echt fijn, maar het is voor een goed doel. Kortgeleden realiseerde ik me dat mijn broer ook ooit is geholpen door mensen die hun plasma hebben afgestaan. Hij had het syndroom van Guillain Barré, een zenuwaandoening waar je verlammingsverschijnselen bij kunt krijgen. Ik heb ook ooit een cliënt gehad die in het ziekenhuis acht zakken bloed had gekregen, zonder die zakken had hij het toen niet overleefd (hij is later alsnog overleden, maar dat lag niet aan die zakken bloed) En toen een vriendin laatst vertelde dat ze ook een bloedtransfusie had gehad wist ik helemaal dat het goed zat. Dus bij deze een oproep; ga er gewoon naar toe. Je wordt vertroeteld, krijgt koffie,soep of fris, je kunt kiezen uit verschillende koeken, je onthaast en als het meezit krijg je ook nog zo’n mooie knuffel…..