VRIJHEID

Halfstok hing hij gisteren. Vanmorgen hing ik opnieuw uit het raam van mijn slaapkamer om de vlag in de houder te steken, maar nu in een feestelijkere stand. Ik kijk naar de wapperende vlag en denk aan de reden om de vlag uit te hangen. Ik vier de vrijheid die ik heb. De vrijheid om te denken wat ik wil. De vrijheid om te schrijven wat ik wil en de vrijheid om te doen wat ik wil. ‘Geef vrijheid door’ is de slogan die het Nationaal Comité 4 en 5 mei gebruikt. En toch wringt het daar wat mij betreft. Zijn we echt vrij om te denken wat we willen? En geven we de vrijheid echt door?

Gisteravond herdachten de meeste Nederlanders de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Maar er waren ook mensen die hun aandacht wilden richten op de duizenden vluchtelingen die zijn verdronken terwijl ze de oversteek maakten naar Europa. Die vluchtelingen waren op zoek naar vrijheid. De vrijheid waar wij zoveel waarde aan hechten. De organisatie van deze herdenking kreeg te horen dat dat niet de bedoeling was want 4 mei moet het gaan om de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Hoe vrij zijn we wanneer iemand anders ons vertelt wie we moeten herdenken?

Ik dacht gisteravond om acht uur aan mijn vader. Tijdens de bevrijding was hij vijftien, net zo oud als mijn zoon Teun nu is. En ik dacht aan mijn moeder. Hoe zij als vijfjarige in het begin van de oorlog de bommen naar beneden zag komen in Rotterdam. Zoals vandaag misschien een vijfjarige bommen ziet neerkomen in Aleppo.

We hoorden de afgelopen week emotionele verhalen van mensen die onderduikers binnen lieten, maar we vergeten zelf de deur open te houden voor vluchtelingen uit andere delen van de wereld. Nu er een deal is met Turkije (over vrijheid gesproken) is het rustig geworden wat de vluchtelingenstroom naar Nederland betreft. Het COA sluit vele opvangcentra en de rust lijkt weer wedergekeerd. Lijkt. Want ondertussen is het oorlog in andere delen van de wereld en zijn er nog steeds mensen zoals jij en ik die vrezen voor hun leven. “Geef vrijheid door”. Laten we ervoor waken dat het geen loze kreet wordt.

Slachtofferrol

Ik ben allergisch. Allergisch voor mensen die zich verschuilen achter regeltjes en protocollen. Allergisch voor mensen die altijd anderen de schuld geven zonder dat ze een keertje naar zichzelf kijken. Allergisch voor mensen die niet achter hun eigen acties staan, of deze zelfs ontkennen. Met bewondering kijk ik naar mensen die zich vrijwillig inzetten om een evenement te organiseren. Die veel tijd, energie en transpiratie steken in iets waar kinderen en volwassenen blij van worden en die daar niet voor worden betaald. Zo heb ik bewondering voor bijvoorbeeld de ruim zestig vrijwilligers die zich hebben ingezet voor de avondvierdaagse in Leusden.

Jammer dat ze allemaal zijn opgestapt door de commotie rondom de avondvierdaagse dit jaar. Die commotie ontstond toen een groep van twintig vluchtelingen niet meer mee kon doen omdat ze zich te laat zouden hebben aangemeld.Wat zou het mooi geweest zijn wanneer het bestuur van de avondvierdaagse in Leusden had gezegd; ,,afgelopen jaar was een klote-vierdaagse, maar volgend jaar gaan we het beter doen en gaan we ons wat flexibeler opstellen.’’

Maar nee, voorzitter René van der Salm wijst met zijn vinger naar Burgemeester Vermeulen, omdat zíj de organisatie zou hebben geprovoceerd door de kinderen die niet mee konden doen bij haar te laten staan tijdens het defilé.
Hij wijst naar de initiatiefnemers van de wandeling voor de vluchtelingen omdat zíj de kinderen niet individueel hebben ingeschreven.
En tenslotte wijst hij naar míj en mijn collega-journalisten omdat we negatieve en onjuiste informatie zouden hebben gegeven.

Maar waar is uw eigen aandeel dan meneer van der Salm? Het klopt toch dat u zich verschuilt achter de ‘wet en regelgeving’ en het klopt toch dat u het zelf had over een ‘risicogroep’? Fouten maken doet iedereen. Waarschijnlijk was het allemaal niet zo bedoeld en natuurlijk had u het graag anders gezien, maar in plaats van revanche te nemen gooit u de handdoek in de ring. Meneer van der Salm, ik wens u veel sterkte en wijsheid toe. Ik ken u niet en ben er niet op uit om u de grond in te stampen, maar kijk even in de spiegel. En stap alsjeblieft uit die slachtofferrol.

Pardon?!

Mina en Maryam Saad. Broer en zus. Ik zie hun foto in de krant. Beiden met prachtige bruine ogen en donker haar. Een glimlach op hun gezicht, onzekerheid in hun ogen. In vele opzichten het tegenovergestelde van mijn blonde kinderen Pien en Teun, die met hun blauwe ogen redelijk zorgeloos de wereld inkijken. Ik gun mijn kinderen en hun leeftijdgenoten een veilige weg naar volwassenheid, zonder al te veel zorgen. Maar de twaalfjarige Mina en de vijftienjarige Maryam zijn bang. Zij kunnen elk moment het land worden uitgezet. Terug naar Egypte.

Toen ze nog maar vijf en acht waren ontvluchtten ze hun vaderland. Ik probeer me voor te stellen hoe dat is; vluchten. Dagen lang in een donkere vrachtwagen zitten, niet weten waar je heen gaat. In een land komen waar je de taal niet kent. Je moeder missen omdat die is ontvoerd. Niet weten of ze nog leeft. Stel je voor dat je dat moet mee maken op die leeftijd. Ga maar eens bij een basisschool staan, kijk naar de kinderen in groep één en groep vier en bedenk dat kinderen van die leeftijd moeten vluchten. Dat is toch je grootste nachtmerrie?

Binnenkort komt er een grote groep nieuwe vluchtelingen naar Amersfoort, waarschijnlijk ook met kinderen zoals Mina en Maryam. De gemeente vindt het belangrijk dat vluchtelingen snel worden opgenomen in de Amersfoortse samenleving. Hoe wrang is het dan dat er nu twee kinderen, die meer dan de helft van hun leven in Nederland wonen, waarschijnlijk moeten vertrekken? Kinderen die vrienden en vriendinnen hebben gekregen, vloeiend Nederlands spreken en hier naar school gaan. Het is toch niet gek dat ze niet terug willen naar een land dat hun land niet meer is?

Ik hoop dat burgemeester Bolsius achter de schermen druk bezig is om te regelen dat broer en zus Saad toch in Amersfoort kunnen blijven. In de tussentijd kunt u een petitie tekenen. Gewoon even googlen op Mina, Maryam en petitie. Vannacht is overigens de nacht van de vluchteling. Duizenden mensen lopen een flinke afstand om geld op te halen voor vluchtelingen. Ik loop niet, ik hoop. Op een goede afloop voor Mina en Maryam.

Misselijk

 

Een groep mensen niet accepteren bij een avondvierdaagsen omdat je de veiligheid niet kan waarborgen. Dat begrijp ik niet. Deze keer ging het om een groep vluchtelingen, eerder werd een groep gehandicapten geweigerd omdat ze zich te kort van tevoren opgaven. Waarom zou je maatregelen moeten nemen wanneer er twintig deelnemers bijkomen? Was de organisatie van de Leusdense avondvierdaagsen bang dat er bomgordels gedragen zouden worden in plaats van snoepkettingen?

Wat een flauwekul om zo’n kleine groep vluchtelingen te weigeren bij een evenement dat sportief moet heten.Ik heb echt heel diep nagedacht welke maatregelen je moet nemen om het meedoen van deze groep goed te laten verlopen. Eerlijk; ik heb geen idee. En het moeten wel heel bijzondere maatregelen zijn wanneer je minstens vier weken nodig hebt om het te organiseren. Het gaat niet om honderden wandelaars, maar om twintig! Hoe moeilijk kan het zijn?

Wat een gemiste kans ook. Hoe kun je vluchtelingen nou beter laten integreren dan via de avondvierdaagse? Hoe leuk is het wanneer ze na vier dagen “een potje met vet” mee kunnen zingen. Hoe mooi zou het zijn geweest wanneer ze over vijfentwintig jaar hun kinderen trots hun medaille laten zien met de woorden; dit was mijn eerste avondvierdaagse. In Leusden!

Ik heb begrepen dat de organisatie te weinig tijd had om ‘onderzoek te doen naar de gevolgen van de deelname van de vluchtelingen’. Wat een gezeik. Ik zie weinig gevaar. Weet je wie juist risico vormen tijdens zo’n avondvierdaagse? Tienjarige jongetjes die heel hard het talud op rennen en zich er rollend weer af laten vallen. Of moeders zoals ik die op de derde wandeldag helemaal uit hun plaat gaan omdat ze alweer een kind uit een tuin met rododendrons moeten plukken.

Mensen die weken gelopen hebben om naar een veilig land te vluchten kunnen ook wel vier avonden voor hun plezier wandelen zonder dat ze een risico zijn of veroorzaken, denk je niet organisatie? Bah. Wat heb ik toch een hekel aan die bureaucratisch organisaties met zelfopgelegde regeltjes. En aan mensen die zich verschuilen achter die regels. Om misselijk van te worden.